Te vroeg wakker worden: oorzaken en tips

Iedereen wordt weleens vroeger wakker dan de wekker. Maar als het eerder regel dan uitzondering wordt, kan dit erg vervelend zijn. Gelukkig zijn er veel tips om dit aan te pakken. In dit artikel vertellen we jou alles over de oorzaken en hoe ook jij leert slapen tot je wekker gaat.

Oorzaken van te vroeg wakker worden

Om te beginnen is het heel normaal om elke nacht meerdere keren wakker te worden. Vaak heb je niet eens iets in de gaten en slaap je makkelijk weer in. Het wordt natuurlijk anders als je elke ochtend rond een uur of vier wakker wordt en niet meer terug in slaap komt. We zetten de meest voorkomende oorzaken van vroeg wakker worden voor je op een rij!

Slapeloosheid

Bij slapeloosheid heb je moeite met in slaap vallen, doorslapen, te vroeg wakker worden of een combinatie hiervan. Vaak komt het door een bepaalde situatie in je leven en gaat het vanzelf weer over. Duurt het echter langer dan 3 maanden en heb je er minstens 3 nachten per week last van, dan spreek je van chronische slapeloosheid. Hoewel er in veel gevallen geen duidelijke oorzaak voor is, zijn er een aantal bekende factoren die het kunnen uitlokken, bijvoorbeeld spanning, psychische aandoeningen, hormonale aandoeningen, slaapapneu en een niet prettige slaapomgeving (zoals niet voldoende verduisterende gordijnen of buren die vroeg lawaai maken). 

Angst

Angst kan op veel manieren en in vele vormen je nachtrust verstoren. Vaak denkt men bij angstgerelateerde slaapstoornissen vooral aan moeite met inslapen. Maar angst kan er ook zeker voor zorgen dat je minder uren slaapt en/of telkens te vroeg wakker wordt. Zaken die bijvoorbeeld voor angst kunnen zorgen zijn:

• Werk
• Ziekte of overlijden van een naaste
• Spanning in je relatie
• Gezondheidsproblemen

Op stressvolle dagen zoals wanneer je moet reizen of als je die dag een sollicitatiegesprek hebt wordt ik ook altijd voor mijn wekker wakker. Zelfs dit te vroeg wakker worden kan voor angst zorgen. Als je meteen gaat kijken hoeveel slaaptijd je nog over hebt, kan dit voor veel stress zorgen. Zowel omdat het minder slaap is dan je nog denkt nodig te hebben, als vanwege de angst om het alarm te missen, mocht je toch terug in slaap vallen.

Leeftijd

Als je ouder wordt, verandert je behoefte aan slaap: je hebt steeds minder nodig. Dit kan ervoor zorgen dat je ook alsmaar vroeger wakker wordt ’s ochtends. Ben je wel gewoon altijd uitgerust? Dan kun je wellicht ook later gaan slapen.

Hormonale veranderingen tijdens de menopauze kunnen bij vrouwen de oorzaak zijn van slaapproblemen.

Zwangerschap

Een zwangerschap is vaak een magische tijd, maar helaas niet voor je slaap. In het eerste trimester zijn het de volgende klachten die je slaap kunnen verstoren:

• Ochtendmisselijkheid
• Drang om te plassen
• Brandend maagzuur
• Rugpijn
• Kramp in je benen
• Gevoelige borsten
• Levendige dromen

In het tweede trimester hebben de meeste vrouwen minder last van bovenstaande kwaaltjes en gaat slapen terug een stuk beter. In het derde trimester wordt de baby echter zo groot, dat slapen vaak opnieuw een stuk moeilijker gaat.

Tips om ’s ochtends langer te slapen

Afhankelijk van de reden waarom je ’s ochtend te vroeg wakker wordt, zijn er allerlei zaken die je kan proberen om je slaapprobleem aan te pakken. Een zwangerschap gaat natuurlijk vanzelf over – al begint het slaapprobleem dan meestal pas echt. 😉

Twijfel je er bij stress en/of angst aan of je er zelf wel uitkomt? Neem dan zeker contact op met je huisarts. Ook als je denkt aan slaapapneu moet je hiermee niet rond blijven lopen.

In de rest van de gevallen kun je aan de slag met deze (simpele) tips:

• Ga minstens een half uur per dag naar buiten, de zon is erg belangrijk voor je slaap-waakritme.
• Beweeg elke dag, al is het slechts een wandeling van een half uur.
• Zorg voor een donkere, aangename slaapkamer.
• Eet en drink niet meer te laat op de avond.
• Ga elke dag op hetzelfde tijdstip slapen en sta op hetzelfde moment op, ook in het weekend.
• Drink in de uren voordat je gaat slapen geen cafeïnehoudende dranken meer. Hetzelfde geldt voor andere stimulerende middelen.
• Doe iets rustgevends voor het slapengaan, zoals lezen, mediteren of yoga.
• Gebruik je kamer uitsluitend voor slapen en seks.
• Draai je wekker om.

Specifieke tips bij vroeg wakker worden:

• Moet je plassen? Probeer dan de lampen uit te laten. Houd jezelf ook warm met een kamerjas en sloffen.
• Lig je ’s ochtends regelmatig te malen over dingen die je nog moet doen? Leg dan een notitieboekje naast je bed en schrijf deze zaken op.
• Ga niet focussen op hoe vervelend het is dat je weeral te vroeg wakker ligt, maar voel hoe lekker (warm) je bed is.
• Pak onder geen enkele voorwaarde je mobiel of tablet! Niet alleen richt je dan te veel aandacht op iets anders, het blauwe licht van het scherm zorgt er ook voor dat je zeker niet meer in slaap komt.